Tip: Ga nooit uit eten met Jan Švankmajer

Surrealistische stop-motion uit Tsjechië? Ook dat bestaat, of wat had je gedacht?

Goed, ik beken. Ik dacht dat Tsjechië enkel bekend stond om z’n knoedels, goedkope pils en dat leuke bruggetje in Praag. Maar er is meer. Dankzij een interessante tip van een van onze lezers, botste ik op het animatiewerk van Jan Švankmajer. Die naam zei me niks – tot mijn grote schande, moet ik toegeven. Gelukkig ligt dat ondertussen in het verleden.

Švankmajer raakte als theatermaker geïnteresseerd in films en in de zestiger jaren begon hij dan ook druk met het maken van experimentele kortfilms. Twintig jaar later zou zijn eerste grote film maken: Alice, gebaseerd op het populaire verhaal van Lewis Carroll. (Waarmee hij volgens Wikipedia mensen als Tim Burton zou hebben beïnvloed.)

Om zijn surrealistische ideeën een concrete vorm te geven, vond hij redding in stop-motion animatie. Met wat eenvoudige klei kon hij immers al zijn vreemde ideeën uitbeelden. Achteraf wat foto’s nemen van zijn geboetseerde sculpturen en hoppa, klaar is Kees. Dat is natuurlijk erg minimalistisch voorgesteld. In werkelijkheid heeft het vast heel wat bloed, zweet en tranen gekost, zeker in die tijd.

Ook in Tsjechië hebben de mensen blijkbaar nood aan voedsel om te overleven, dus maakte Švankmajer in 1992 een reeks van kortfilms rond de drie maaltijden van de dag. De trilogie heet Jídlo (voedsel) en bestaat uit Snídaně (ontbijt), Oběd (lunch) en Večeře (diner). Gevoelige zieltjes die niet over een ijzeren maag beschikken, vinden het misschien allemaal nogal aanstootgevend, maar de creatieve filmpjes zijn zeker het bekijken waard. Smakelijk!

Jan Švankmajers Ontbijt (downloaden? klik hier [mpeg, 15 MB])

Jan Švankmajers Lunch (downloaden? klik hier [mpeg, 18 MB])

Jan Švankmajers Diner (downloaden? klik hier [mpeg, 8MB])

(Via WFMU, met dank aan Marc N. voor de tip)

Lees ook:Tsjechische en Duitse animatie in de kijker
Lees ook:Surrealistische stop motion woensdag in Tilburg
Lees ook:Gratis stop-motionmagazine nummer twee
Lees ook:Download het gratis magazine over stop-motionanimatie
Lees ook:Onheilspellende teaser voor Alois Nebel