Avatar en de vervagende grens tussen live action en animatie

Recensie van James Camerons Avatar

De nieuwste film van James Cameron draait ondertussen in de bioscoop. In een overweldigend spektakel balanceert de kijker voortdurend op de haarfijne grens tussen computeranimatie en live action. Is dit het begin van een tijdperk waar geen onderscheid meer wordt gemaakt tussen een animatiefilm en een speelfilm? Tijd voor een recensie!

Filmposter AvatarDe kans is klein dat je tot vandaag nog niets over Avatar hebt gelezen, gehoord of gezien. De hype woedt al jaren op het internet en het laatste halfjaar springen horden filmfans op elk stukje beeldmateriaal dat van de film wordt vrijgegeven, om vervolgens oeverloos te discussiëren over de kwaliteit daarvan.

Voor wie toch net uit een coma is ontwaakt, vertel ik even kort waar het over gaat. Avatar is de nieuwste film van James Cameron, de bekroonde regisseur van het romantische drama Titanic en sciencefictionfilms als The Abyss en Terminator 2. Meer dan tien jaar lang liep Cameron rond met het idee voor Avatar in zijn hoofd. Maar in die tijd ontbrak de techniek die nodig was om de film te realiseren en noodgedwongen moest hij zijn plannen opbergen.

Sam Worthington als Jake Sully in zijn avatarvormAnno 2009 is de techniek rijp genoeg voor de visionaire plannen van de regisseur. Met een gigantisch budget (dat naar verluidt de 300 miljoen makkelijk overschrijdt) voert Cameron de kijker mee naar de fascinerende wereld van Pandora. Vervang die wereld maar door hele buitenaardse planeet, want als je Cameron heet dan pak je de dingen nu eenmaal groots aan. Pandora wordt bewoond door de primitieve Na’vi, een buitenaards ras van blauwe wezens die hun eigen taal en rituelen hebben.

Zoe Saldana speelt Neytiri in AvatarAvatar volgt de belevenissen van Jake Sully, een marinier die in een rolstoel is beland. Hij grijpt de kans op een nieuw leven wanneer hij gevraagd wordt om zijn broer te vervangen in het Avatarproject. Avatars zijn kunstmatige wezens die qua uiterlijk sterk op de Na’vi lijken, maar innerlijk worden ze bestuurd door mensen. Met behulp van geavanceerde technologie wordt hun geest overgezet in de blauwe lichamen, waardoor ze de volledige controle over die avatar krijgen.

Op een van zijn missies ontmoet Jake de gracieuze Neytiri, de dochter van de leider van de Na’vi. Zij leert hem de buitenaardse bevolking beter kennen en wijdt hem in de gebruiken van de Na’vi in. Hij ontdekt waarom de bewoners niets moeten hebben van de hebberige kolonie aardbewoners, die alleen maar uit zijn op de kostbare mineralen die Pandora te bieden heeft. Het duurt dan ook niet lang voor Jake begint te twijfelen of hij wel aan de goede kant van de dreigende oorlog staat.

Zelfs de gelaatsuitdrukkingen werden overgenomen met de motion-capturetechniekIn een spektakel dat bijna drie uur duurt (maar in een oogwenk voorbijflitst), worden opnames van echte acteurs voortdurend afgewisseld met computerbeelden. Het geheel werd nadien nog eens overgoten met een exquisiete saus van visuele effecten. In zestig procent van de volledige film kijk je naar computeranimatie. De bewegingen van de acteurs werden immers zorgvuldig vastgelegd met tientallen sensors en camera’s die alle handelingen nauwgezet bijhielden (motion-capturetechniek).

Jake en Neytiri, de hoofdpersonages uit AvatarZelfs de allerkleinste gelaatsuitdrukkingen ontsnappen niet aan de camera. Nadien hielden gespecialiseerde bedrijven zich jarenlang bezig om van de Na’vi een zo realistisch mogelijk buitenaards ras te maken. (Een van deze bedrijven is Weta Digital, de studio die vooral bekendheid verwierf dankzij de computereffecten in The Lord of the Rings-trilogie van Peter Jackson.) Waar films als Beowulf (2007) in hun streven naar realistische personages nog steeds te kampen hadden met levensloze uitdrukkingen, lijkt het alsof de techniek ondertussen helemaal klaar is om je te bedriegen. Want ook al weet je dat alles digitaal tot leven werd gebracht, toch lijken de exotische personages in Avatar net echt.

Zwevende bergen in AvatarToch is het opmerkelijk dat niemand Avatar een (halve) animatiefilm noemt. Als je dat toch zou durven, krijg je het gegarandeerd aan de stok met James Cameron. Bij animatiefilms worden de stemmen later ingesproken en moeten de acteurs zich proberen in te leven. Bij Avatar werd alles door de acteurs ter plekke gedaan, alleen werden ze nadien in een ander jasje gestoken. Maar zestig procent van de tijd zie je de personages in hun gedigitaliseerde avatarvorm en zelfs tijdens de overige veertig procent lopen de personages nog steeds rond in een kunstmatige wereld vol computereffecten. Pandora spreekt met de verbluffende planten en dieren ontzettend tot de verbeelding. Zwevende bergen, fluorescerende flora en angstaanjagende killers van roofdieren bevolken de fictieve planeet. Het is dus moeilijk om Avatar geen animatiefilm te noemen.

Jake Sully en zijn avatarHoe dan ook, Avatar bevat de meest indrukwekkende scènes die ooit werden gemaakt met motion capture. Of met performance capture zoals Cameron het liever verwoordt, want het zijn nog steeds de prestaties en niet zomaar de bewegingen van de acteurs die worden gebruikt.

Als je meer over de geheimen van deze techniek wil leren, kun je een interessant stukje van de making-of bekijken, maar als je de film nog niet heb gezien, zou ik je aanraden om daar nog even mee te wachten.

Ingenieuze voertuigen uit AvatarOf de 3D-versie van Avatar werkelijk die zelfverklaarde mijlpaal is in de filmgeschiedenis, net zoals kleur en geluid? Dat ruikt iets te veel naar arrogante marketingpraat, want zelden veroorzaakt één titel een hele filmrevolutie. De derde dimensie was zeker leuk om te zien en is misschien voor sommigen net wat ze zochten om zich echt op Pandora te wanen, maar ik gok dat de 2D-versie evengoed een visueel pareltje is.

Ondanks de metershoge verwachtingen, enkele voorspelbare situaties (vijanden worden vrienden) en clichés (de protagonist keert zich tegen zijn eigen ras), heeft Avatar alles in huis om een van de grootste kaskrakers van 2009 te worden. Als je geen probleem hebt om te geloven in de fantastische avatars, dan vind je in deze film een episch verhaal vol spannende actie, avontuur, drama en romantiek waar mensen, machines en aliens van hun beste en slechtste kant worden getoond. Er zijn maar weinig films waarvan je hoopt dat er later nog een sequel komt, maar daar is deze film zeker een van.

Avatar van James Cameron is zowel in 2D als 3D in de bioscopen te bekijken, duurt 161 minuten en staat ongetwijfeld prachtig op het cv van Sam Worthington, Zoe Saldana, Sigourney Weaver, Stephen Lang, Giovanni Ribisi, Joel Moore en Michelle Rodriguez. Meer afbeeldingen uit de film vind je op de officiële Flickr-pagina.

Tot zover mijn woorden. Wat vonden jullie van Avatar? Top of flop?

Trailer Avatar

Lees ook:James Cameron maakt Avatar 2 en 3
Lees ook:De ongecensureerde seksscène uit Avatar
Lees ook:Geanimeerde recensie van Avatar
Lees ook:Avatar is gewoon Pocahontas in een nieuw jasje
Lees ook:De grappige toekomst van motion capture

27 reacties op “Avatar en de vervagende grens tussen live action en animatie

  1. paultje

    Ik vond m echt prachtig…..heb er zo van genoten

    het verhaal is niet enorm verassend en de personages soms redelijk vlak

    maar ik heb drie uur in een modern sprookje gezeten…heerlijk

      /   Beantwoorden  / 
  2. Rex

    Heb de film gister ook gezien, in 3d. Erg gave film. Een kennis van mij is een producent van deze film en i kkeek dus ook al jaren uit naar wat t eindresultaat zou zijn na alles wat ik erover hoorde.
    Ik moet wel zegge ndat ik qua verhaal nog iets meer verwacht had. Visueel gezien is het echt prachtig. De wereld die ze gecreeerd hebben is ontzettend mooi met cool gedesignde creatures.
    Het verhaal vond ik wel wat voorspelbaar en deed me wel heel erg aan Pocahontas denken (maar dan met veel actie! :) )

    Wat wel opviel was dat waar de laatste tijd het publiek in de bioscoopzaal vrijwel altijd vervelend is, was het bij deze film 3 uur lang stil, zegt toch ook wel wat :)

      /   Beantwoorden  / 
  3. Tariq Ghazi

    Wat een film zeg! Ook al is het verhaal voorspelbaar, de acties en visuele effecten zorgen voor een spektakel! Dit moet je in 3d zien…

      /   Beantwoorden  / 
  4. Kibon

    Heb de film afgelopen donderdagmiddag in 3d gezien omdat ik niet naar mijn werk wilde vanwege de de vele files veroorzaakt door sneeuwval.Mijn beste beslissing ooit!!!Wist vooraf eigenlijk maar weinig van de film af dus kon ik de film vrij onbevangen gaan zien.Vanaf t moment dat ik het 3d-brilletje opzette en de eerste beelden van Avatar aan mijn netvlies voorbij gingen,viel mijn mond open van verbazing!Wat een beelden,alsof je in een droomwereld zit waarbij je alles kan aanraken.Niets lijkt onmogelijk,de grens tussen animatie en werkelijkheid vervaagt.Op dit moment qua beleving de beste film van t moment.Ik zou m zo weer gaan kijken en wacht al op de komende 10 delen,haha!!Superaanrader!!

      /   Beantwoorden  / 
  5. Tim Koomen

    Ik vond Avatar echt onwijs mooi, fantastisch gemaakt en vanaf het begin (waarin Jake Sully zwevend wakker wordt) wist ik dat het dik in orde zou zijn. Het verhaal vond ik na wat negatieve recensies juist erg meevallen en deed mij soms in hele positieve zin denken aan een Disneyfilm (klassiek liefdesverhaal). Cameron heeft echt een wereld geschept en hopelijk keert hij er nog eens naar terug!

      /   Beantwoorden  / 
  6. jeroen

    Als je de film toch gaat zien, zie dan de 3 D versie, James Cameron heeft hier voor heel veel elementen gebruikt, vooral in het begin Prachtig wanneer hij wakker wordt en je een waterdruppel voor hem ziet zweven het lijkt ongetwijfeld ongeloofelijk realistisch en in 3d echt prachtig

      /   Beantwoorden  / 
  7. luc

    wil Avatar heel graag zien maar ik kom er niet helemaal achter waar ik het 3D kan zien. Weet iemand een site die alle bioscopen noemt waar dit kan? En Imax in nederland zit alleen in Amsterdam en Rotterdam toch?

      /   Beantwoorden  / 
      1. luc

        Dank je wel daar staat het inderdaad.
        Nu nog een goeie datum prikken. Zit er eigenlijk over na te denken om nog even te wachten en een heerlijke lege zaal tegen te komen. En lekker midden in de zaal te gaan zitten.

        Ik denk dat Imax wel goed werkt met dit soort epische films. Dan word je heerlijk in de wereld Avatar gezogen.

          /   Beantwoorden  / 
  8. Diana

    De film is echt prachtig. Heb ‘m in 3D gezien. Ik merkte dat ik af en toe bukte en schrok dat er iets tegen me aankwam. Fantastische wereld waarin je wordt meegenomen….daar wil ik ook wel leven! Heel spiritueel!

    PS..Luc…ik weet niet waar je vandaan komt, maar de film is oa in Den Haag (pathe) in 3D te zien.

      /   Beantwoorden  / 
  9. jb24

    dit is echt 1 van de mooiste films tot nu toe vooral in 3d ik heb hem gezien echt fantasties.
    Mocht dit ooit werkelijkheid worden, zou ik er dol graag naar toe willen ;)

    absoluut een 10.

      /   Beantwoorden  / 
  10. Suzan

    Ik heb gigantisch genoten! Wij hebben hem in 2D gezien, maar zijn drie uur lang overspoeld door de prachtigste beelden. En wat Rex zegt, viel mij ook al op. Het was doodstil in de zaal, die vol met jonge jongens zat. Helemaal gebiologeerd door dit kunstwerkje.

      /   Beantwoorden  / 
  11. Mark

    Deze film was echt té vet! Heb genoten vanaf minuut één… Ik ga deze week nog een keer, dat heb ik nog nooit gedaan, en ik ga regelmatig naar de film, dus.. dat zegt genoeg!! Een film met hele mooie effecten en een constant boeiend verhaal.

      /   Beantwoorden  / 
  12. Patrick

    Avatar was leuk, een genot om naar te kijken ondanks het voorspelbare verhaal.

    3D voegt echter niks toe, sterker nog: ik denk dat je em beter 2D kan bekijken. Bij 3D komt het scherm wat kleiner over en om nou te zeggen dat ze de 3D effecten nu zo geweldig waren…. (het is allemaal wat beperkt dat 3D, verwacht bijvoorbeeld niet dat er echt dingen naar je toe komen ofzo)

      /   Beantwoorden  / 
    1. Seppe

      Dat was ook de bedoeling van de regisseur. 3D moet meer een beleving worden, een uitbreiding van de wereld die in de film wordt gecreëerd. Niet langer een gimmick zoals de ‘pretparkfilmpjes’ die als enige doel hebben om je te laten schrikken door objecten naar je toe te gooien.
      .
      Het voorbeeld in de reactie van Jeroen hierboven vind ik hiervan een goed voorbeeld. Je moet verbaasd worden door de waterdruppel die voor je eigen neus lijkt te zweven en niet omdat er honderden pijlen en kogels jouw kant opkomen. Zulke scènes zitten er ook nog wel in, maar hebben niet langer de bovenhand.

        /   Beantwoorden  / 
  13. aadje

    ik heb hem zojuist in 3D gezien. vanaf minuut 1 met mijn mond open zitten kijken. wat een super vette film. de flora en fauna is echt prachtig om te zien. de mensen die zeggen dat het verhaal cliche is zijn napraters van recensies. dit is voor mij een van de allerbeste films ooit.

      /   Beantwoorden  / 
    1. Rex

      <>

      Dan zijn we alemaal naparters van recencies want de meeste rencensies zijn juist ontzettend lovend.

      Maar je kan niet zeggen dat het verhaal ontzettend origineel is, hoe het word gepresenteerd zeker wel!

        /   Beantwoorden  / 
  14. Bart

    Ik sluit mij helemaal aan bij al de positieve reaties. 3D is vaak bedoelt om je te laten schrikken. In deze film is de 3D technologie gebruik om je een visuele prikkel te geven welke ik nog nooit gehad heb. Het overtrof al mijn verwachting !
    Een aanrader voor iedereen

      /   Beantwoorden  / 
  15. Marcel

    film afgelopen za te zien:
    Grafisch oke met kanttekeningen

    De ondertitels verstoren het 3d effect (soms waren het middentitels)

    Het verhaal is aan de erg dunne kant

    Paarden met 6 benen…, en die aliens, zo uit een indianenfilm genomen met geluiden en alles. Triest dat met zo’n budget ze echt niets nieuws kunnen verzinnen. Dan 10 miljoen eraf en aan een beter scenario besteed. De taal schijnt ook speciaal gemaakt te zijn, maar ook die leek op een indianentaal…triest gewoon…

    Dan visueel erg mooi, maar….kijk eens hoeveel variatie er was. Ze hebben 10 verschillende dingen in de computer gedrukt en eindeloos herhaald.

      /   Beantwoorden  / 
  16. marianne

    ik hou heeeelemaal niet van dit soort films, maar ik ben toch overgehaald om te gaan. ik heb echt genoten!

      /   Beantwoorden  / 
  17. Ferdinand

    Dit is zo’n bizar goede film! Ik heb hem gisteren in 3D op Curaçao mogen ervaren en een ervaring was het zeker!
    Zo realistisch terwijl het toch zo nep is. Ondanks dat het soms een beetje voorspelbaar is zijn sommige dingen toch ook best verrassend!
    De ondertiteling was inderdaad licht storend.
    Er werd hier in het Spaans ondertiteld, maar daar heb ik verder wel doorheen gekeken. Letterlijk :-)
    Ik vind het een aanradertje, een must see!
    Have fun voor hen die hem nog gaan zien!

      /   Beantwoorden  / 
  18. E-J

    Zaterdag de 19e dec in de IMAX Arena in 3D gezien.
    James Cameron heeft het weer voor elkaar. Waar ik in the Abyss en T2 al verbluffend reageerde op zijn vooruitstrevende technieken met de Aliens en de T1000 van poly-alloy is dit een nieuwe mijlpaal in cinematography. Met de opgenomen beelden in 3D en de speciale bril lijk je bijna aanwezig te zijn op de prachtige oerwoodwereld van
    Pandora met de Na’vi. Steven Spielberg (toch niet de minste regisseur zei over Avatar:
    The most evocative and amazing science-fiction movie since Star Wars.
    En dat wil heel wat zeggen. Way to go James Cameron

      /   Beantwoorden  / 
  19. helena

    In Ede draai de 3D .

      /   Beantwoorden  / 
  20. Jasper

    Heb hem vandaag in Ede gezien in 3D. Dit leken echt geen 3 uur. Wat een ontzettend mooie film. Het verhaal zelf kan beter, maar je voelt je echt in de film dankzij dat 3D.

      /   Beantwoorden  / 
  21. tine

    Wij hebben hem in 2d gezien. Mooi gemaakt, maar totaal niet boeiend deze film, een slecht verhaal. Halverwege de film zijn we maar weer weg gegaan.

      /   Beantwoorden  / 
  22. luc

    Eindelijk was het zover zondag, in Ede in 3d, Avatar mogen zien! wat een genot voor de ogen.
    Heerlijke wegkijk film. Verhaal is standaard, al 100 x voorbij gekomen, super afgezaagd. Maar dat neemt niet weg dat de wereld die James heeft gecreëerd adembenemend is. De mooiste stukken van de film zijn de shots waar de natuur het belangrijkst is, bijna een soort natuur docu… heerlijk. En die 3 uur leek wel een half uurtje.

      /   Beantwoorden  / 
  23. Floor

    Ik von het cool alleen de brille ware wel een beetje zwaar!!!! XD

    maar wel best cool, alleen heel voorspelbaar
    von het eigenlijk wel leuk maar dat kwam door het 3D

    Geplaatst door Floor XD

      /   Beantwoorden  / 

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Verplichte velden zijn gemarkeerd met *

Naam

Website

Het kan vijf minuten duren voordat nieuwe reacties zichtbaar zijn.